Vlasnici mini-hidroelektrana (mHE) koji imaju status povlašćenog proizvođača zaradili su od 2014. do kraja 2018. godine od prodaje električne energije 16,5 miliona eura, pokazuju podaci Regulatorne agencije za energetiku (RAE) dobijeni od Crnogorskog operatora tržišta električne energije (COTEE). Od 16,5 miliona eura, 9,2 miliona su povlašćeni proizvođači dobili od građana i privrede kroz podsticaje koji se plaćaju preko računa za struju. Povlašćeni proizvođači su povezani sa vrhom DPS-a i predsjednikom te partije i države Milom Đukanovićem.

Najviše novca zaradila je Hidroenergija Montenegro, koja ima šest mHE. COTEE je za otkup električne energije od te firme platio 9,7 miliona, od čega su skoro 5,5 miliona platili građani kroz podsticaje. Vlasnici Hidroenergije su Oleg Obradović sa 40 odsto i Ranko Radović sa 60 procenata. Radović je kapital preuzeo od Ranka Ubovića i Aleksandra Mijajlovića, vlasnika nekadašnjeg kafića „Grand” u Podgorici, dok je Obradović obavljao funkciju predsjednika odbora direktora u Prvoj banci čiji je najveći akcionar Aco Đukanović. Kada je bio predsjednik borda Prve banke, tada je Milo Đukanović bio vlasnik akcija Prve banke. Obradović je jedan od optuženih u aferi „Telekom”.

Firme Sinerdži i Hidro bistrica, u kojima je Đukanovićev kum Vuk Rajković jedan od pet vlasnika sa 12 odsto kapitala, zaradile su 1,75 miliona, što su sa skoro milion eura finansirali građani kroz podsticaje.

Firma Kronor je od 2016. do 2018. godine prihodovala za dvije mHE 3,5 miliona. Kroz račune za struju Kronor je dobio skoro dva miliona podsticaja. Vlasnik 80 odsto te firme jeste Kroling Željka Miškovića, 10 odsto ima Mont hidro čiji je vlasnik šura Igora Lukšića Predrag Bajović, dok je 10 odsto vlasnik firma Gama. Do početka 2019. godine 10 odsto Kronora je imao Normal kompani čiji je vlasnik Žarko Burić. Normal kompani, takođe, ima u planu gradnju mHE. Burić je vlasnik hotela „Hilton” na čijem je otvaranju bio i Đukanović.

Firma Igma enerdži, čiji je vlasnik Igor Mašović, rođeni brat predsjednika opštine Andrijevica Srđana, kao povlašćeni proizvođač prihodovala je milion i po, što su građani finansirali sa 850 hiljada eura. Najmanje novca u proteklom periodu dobila je firma Nord enerdži, čiji je većinski vlasnik predsjednik Privredne komore Vlastimir Golubović. Oni su dobili skoro 60 hiljada za proizvedenu električnu energiju.

Ovakav sistem koji vlasnicima mHE sa statusom povlašćenog proizvođača garantuje otkup svakog proizvedenog kilovat-sata uredila je Vlada kroz uredbu o plaćanju podsticaja. Zbog toga je izgradnja mini-HE unosan posao jer garantuje otkup proizvedene struje po cijenama većim od tržišnih zbog podsticaja. Odnosno garantuje profitabilnost vlasnicima mHE.

D.M.

---

Koncesije i za Blažove partnere
Ovim biznisom bave se uglavnom biznismeni bliski vrhu režima i upravo Milu Đukanoviću. Tako je među povlašćenim proizvođačima firma njegovog kuma Vuka Rajkovića, dok koncesije za gradnju dvije mHE u opštini Kolašin ima firma BB hidro, čiji je suvlasnik njegov sin Blažo Đukanović.

Iako je Vlada prije nekoliko mjeseci poručila da više neće davati koncesije za gradnju mHE, na nedavnoj sjednici su dali dvije firmama povezanim sa Blažom Đukanovićem. Te mHE će se takođe graditi u opštini Kolašin.